โครงการประเมินความต้องการและส่งเสริมการป้องกันเอดส์ในกลุ่มพนักงานบริการหญิงร้านคาราโอเกะ
พื้นที่เทศบาลตำบลหัวนา อำเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี
ที่มาและความสำคัญ
จังหวัดอุบลราชธานี โดยสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดรายงานว่านับตั้งแต่ปี พ.ศ.2530 ถึงเดือนมีนาคม 2557 พบว่ามีผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ จำนวน 6,328 คน เสียชีวิตแล้ว 781 คน แบ่งเป็นเพศชาย 4,328 คน เพศหญิง 2,000 คน กลุ่มอายุที่พบมากที่สุดคล้ายคลึงกับภาพรวมของทั้งประเทศคืออยู่ในวัยทำงานที่มีอายุ 25-34 ปี มากถึงร้อยละ 50.3 ทั้งนี้เป็นผู้ประกอบอาชีพเกษตรกรรมมากที่สุด ร้อยละ 47.8 รองลงมาคืออาชีพรับจ้าง ร้อยละ 27.6 โดยมีปัจจัยเสี่ยงมาจากการมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ป้องกันมากที่สุดร้อยละ 69.6 ติดเชื้อจากมารดา ร้อยละ 3.37 และการใช้สารเสพติดชนิดฉีด ร้อยละ 2.22 บริเวณพื้นที่ที่มีจำนวนผู้ติดเชื้อเอชไอวีและเอดส์สะสมมากที่สุดคือ อำเภอเมืองอุบลราชธานี จำนวน 1,279 คน และพบว่าอัตราเฉลี่ยของผู้ติดเชื้อจะพบมากในพื้นที่ชายแดน ยิ่งเป็นเขตอำเภอที่มีความเจริญทางด้านเศรษฐกิจและมีอาณาบริเวณที่ติดกับชายแดนประเทศเพื่อนบ้าน จำนวนผู้ติดเชื้อเอชไอวีและเอดส์จะมีจำนวนมากกว่าอำเภอที่ไม่มีลักษณะเด่นดังกล่าว[1]
สภาพพื้นที่ตำบลหัวนามีการขยายตัวทางเศรษฐกิจอย่างต่อเนื่องโดยเฉพาะธุรกิจร้านวัสดุก่อสร้าง ร้านค้าทางการเกษตร ตลาดนัด ส่งผลให้มีสถานบันเทิง คือร้านคาราโอเกะที่มีพนักงานบริการทั้งชาวไทย-ชาวลาวเปิดให้บริการในตำบลและพื้นที่ใกล้เคียงจำนวน 9 ร้าน ซึ่งมีพนักงานบริการหญิงให้บริการที่ร้านตลอดเวลา นอกจากนี้ มูลนิธิเพื่อสุขภาพและการแบ่งปัน รายงานว่า ในปี พ.ศ. 2557 มีหญิงบริการทำงานที่ร้านคาราโอเกะในพื้นที่ตำบลหัวนา เฉลี่ยประมาณ 50-80 คน ในปี พ.ศ. 2559 สถานการณ์การเมืองตึงเครียด มีคำสั่งจากรัฐบาลในการปิดสถานบริการรวมถึงร้านคาราโอเกะ พนักงานบริการส่วนหนึ่งย้ายไปทำงานที่อื่น บางส่วนยังคงอยู่ในพื้นที่และเปลี่ยนรูปแบบการบริการทางเพศ เพื่อตอบสนองต่อความต้องการของลูกค้า เช่น การติดต่อลูกค้าผ่านโทรศัพท์ ร้านเสริมสวย รีสอร์ท จากสถานการณ์ดังกล่าวทำให้เกิดความยุ่งยากและซับซ้อนในการควบคุมโรค นอกจากนี้แล้วยังส่งผลให้พนักงานบริการที่ยังให้บริการในพื้นที่เข้าไม่ถึงบริการด้านสุขภาพ ไม่มีเครื่องมือในการป้องกัน ไม่ได้รับการตรวจคัดกรองโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เมื่อเจ็บป่วยไม่ทราบแหล่งไปรับการรักษาเนื่องจากไม่มีสิทธิการรักษา ทำให้เกิดการแพร่ระบาดจากคนสู่คนในพื้นที่ตำบลหัวนาและพื้นที่ใกล้เคียงได้
ดังนั้นเพื่อให้มีฐานข้อมูลพนักงานบริการ และได้รับการประเมินความต้องการ มีสถานการณ์ปัญหาที่เป็นปัจจุบัน และให้ข้อมูลความรู้การป้องกันเรื่องโรคเอดส์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ตลอดจนส่งเสริมให้กลุ่มพนักงานบริการที่ทำงานในพื้นที่ตำบลหัวนา เข้าถึงเครื่องมือในการป้องกันและรู้แหล่งบริการด้านสุขภาพ จึงมีวัตถุประสงค์ในการดำเนินงานดังต่อไปนี้
วัตถุประสงค์
- เพื่อสำรวจข้อมูลและประเมินความต้องการ สถานการณ์ปัญหา ผลกระทบที่เกิดขึ้นในกลุ่มพนักงานบริการร้านคาราโอเกะ เครือข่ายเจ้าของสถานประกอบการ รีสอร์ท พื้นที่ตำบลหัวนา
- เพื่อส่งเสริมให้ข้อมูล ความรู้เรื่องโรคเอดส์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ การป้องกัน เครื่องมือในการป้องกันสำหรับกลุ่มพนักงานบริการหญิงร้านคาราโอเกะ เครือข่ายเจ้าของสถานประกอบการ รีสอร์ท พื้นที่ตำบลหัวนา
ผลที่คาดว่าจะได้รับจากการดำเนินโครงการ
- มีข้อมูล สถานการณ์ และ ปัญหาอุปสรรคที่มีผลกระทบต่อกลุ่มพนักงานบริการร้านคาราโอเกะ เครือข่ายสถานประกอบการ รีสอร์ท ในพื้นที่ตำบลหัวนา
- มีการกระจายข้อมูลความรู้เรื่องโรคเอดส์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์และการป้องกัน ไปสู่พนักงานบริการร้านคาราโอเกะ เครือข่ายสถานประกอบการ รีสอร์ท ในพื้นที่ตำบลหัวนา
- พนักงานบริการเข้าถึงเครื่องมือในการป้องกันในชุมชน และ รู้จักช่องทางในการเข้าถึงการรักษาพยาบาล เรื่องโรคเอดส์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และ การป้องกัน
ระยะเวลาในการดำเนินการ 3 เดือน (เดือนพฤษภาคม 2559 – เดือนกรกฎาคม 2559)
กลุ่มเป้าหมาย
- พนักงานบริการร้านคาราโอเกะ
- เจ้าของสถานประกอบการร้านคาราโอเกะ
- เจ้าของรีสอร์ท
รวมจำนวน 50 คน
พื้นที่ดำเนินการ ตำบลหัวนา อำเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี
กิจกรรมโครงการ
- สำรวจข้อมูล จำนวนพนักงานบริการในสถานบริการ เช่น ร้านคาราโอเกะ ร้านอาหาร รีสอร์ท ร้านเสริม
สวย
- ประเมินความต้องการ สถานการณ์ปัญหาที่มีผลกระทบต่อการเข้าถึงบริการด้านสุขภาพของพนักงาน
บริการในสถานบันเทิง ตำบลหัวนา
- กระจายถุงยางอนามัยสำหรับการป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และ กระจายข้อมูลความรู้ความ
เข้าใจเรื่องโรคเอดส์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ แหล่งบริการด้านสุขภาพ ผ่านสื่อในรูปแบบต่าง ๆ เช่น
แผ่นพับ ใบปลิว ไปยังกลุ่มพนักงานบริการ ร้านคาราโอเกะ รีสอร์ท
ปฏิทินกิจกรรมหรือปฏิทินงานโครงการ | |||||
ที่ | กิจกรรม | กลุ่มเป้าหมาย | วัน เดือน ปี | ผลที่คาดว่าจะได้รับ | งบประมาณรวมทั้งสิ้น |
กลุ่มพนักงานบริการร้านคาราโอเกะ | |||||
1 | สำรวจข้อมูล จำนวนพนักงานบริการในสถานบริการ เช่น ร้านคาราโอเกะ ร้านอาหาร รีสอร์ท ร้านเสริมสวย | พนักงานบริการ ในพื้นที่
ตำบลหัวนา |
พค.-มิย 59
|
มีฐานข้อมูล จำนวน พนักงานบริการ ที่ทำงานให้บริการในพื้นที่ตำบลหัวนา เช่น ร้านคาราโอเกะ ร้านเสริมสวย รีสอร์ท | |
2 | ประเมินความต้องการ สถานการณ์ปัญหาที่มีผลกระทบต่อการเข้าถึงบริการด้านสุขภาพของพนักงานบริการในสถานบันเทิง พื้นที่ตำบลหัวนา | พนักงานบริการ เจ้าของสถานประกอบการ รีสอร์ท ในพื้นที่
ตำบลหัวนา |
พค-มิย 59 | มีข้อมูลความต้องการ สถานการณ์ปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อการเข้าถึงการบริการด้านสุขภาพ การป้องกันของพนักงานบริการ ในพื้นที่ตำบลหัวนา | |
3 | กระจายถุงยางอนามัยสำหรับการป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และ กระจายข้อมูลความรู้ความเข้าใจเรื่องโรคเอดส์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ แหล่งบริการด้านสุขภาพ ผ่านสื่อในรูปแบบต่าง ๆ เช่น
แผ่นพับ ใบปลิว ไปยังกลุ่มพนักงานบริการ ร้านคาราโอเกะ รีสอร์ท
|
พนักงานบริการ เจ้าของสถานประกอบการ รีสอร์ท ในพื้นที่
ตำบลหัวนา |
พค.-มิย 59 | กระจายถุงยางอนามัยให้กับพนักงานบริการร้านคาราโอเกะ รีสอร์ท ในพื้นที่ตำบลหัวนา จำนวน 1,000 ชิ้น | 3,000 |
วิธีดำเนินการ
- ลงพื้นที่สำรวจข้อมูล จำนวนพนักงานบริการในสถานบริการ เช่น ร้านคาราโอเกะ ร้านอาหาร รีสอร์ท ร้านเสริมสวย จำนวน 6 ครั้ง (3 เดือน) เพื่อนำข้อมูลที่สำรวจได้มาเก็บรวบรวมเป็นข้อมูลพื้นฐาน เช่น จำนวนเพศ การศึกษา สัญชาติ ระยะเวลาการทำงาน ประวัติการเจ็บป่วย การป้องกัน เป็นต้น
- ประเมินความต้องการ สถานการณ์ปัญหา ที่ส่งผลกระทบต่อการเข้าถึงการบริการรักษา การเข้าถึงเครื่องมือในการป้องกัน ของพนักงานบริการ
- กระจายถุงยางอนามัย จำนวน 1,000 ชิ้น ไปยังพนักงานบริการร้านคาราโอเกะ รีสอร์ท
- กระจายสื่อแผ่นพับ ใบปลิว จำนวน 200 ชิ้น ไปยังพนักงานบริการร้านคาราโอเกะ เจ้าของร้านคาราโอเกะ และรีสอร์ท
การประเมินผล
- แบบสำรวจข้อมูล และ แบบประเมินความต้องการ สำหรับกลุ่มพนักงานบริการ เจ้าของร้านคาราโอเกะ รีสอร์ท
- จำนวนถุงยางอนามัย จำนวนแผ่นพับ ใบปลิว ที่ถูกกระจายไปยังกลุ่มพนักงานบริการ เจ้าของร้านคาราโอเกะ รีสอร์ท
- เกณฑ์ในการชี้วัดความสำเร็จ
- จำนวนพนักงานบริการร้านคาราโอเกะ เจ้าของร้านคาราโอเกะ เจ้าของรีสอร์ท ที่ถูกสำรวจข้อมูล
- จำนวนพนักงานบริการที่ถูกประเมินความต้องการ สถานการณ์ปัญหา
- จำนวนชิ้นถุงยางอนามัย
- แผนกิจกรรมถูกดำเนินการตามแผนโครงการ ทุกกิจกรรม
- จำนวนสื่อแผ่นพับ ใบปลิว
ผลที่คาดว่าจะได้รับ
- มีข้อมูล สถานการณ์ และ ปัญหาอุปสรรคที่มีผลกระทบต่อกลุ่มพนักงานบริการร้านคาราโอเกะ เครือข่ายสถานประกอบการ รีสอร์ท ในพื้นที่ตำบลหัวนา
- มีการกระจายข้อมูลความรู้เรื่องโรคเอดส์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์และการป้องกัน ไปสู่พนักงานบริการร้านคาราโอเกะ เครือข่ายสถานประกอบการ รีสอร์ท ในพื้นที่ตำบลหัวนา ผ่านแผ่นพับ ใบปลิว
- พนักงานบริการเข้าถึงเครื่องมือในการป้องกันในชุมชน และ รู้จักช่องทางในการเข้าถึงการรักษาพยาบาล เรื่องโรคเอดส์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และ การป้องกัน จำนวน 1,000 ชิ้น
[1] สำนักงานสาธารณสุขอุบลราชธานี, รายงานสถานการณ์โรคเอดส์ในจังหวัดอุบลราชธานี. 2555